Toelichting op de balans per 31 december 2021: passiva

Vaste passiva

Eigen vermogen

Het volgende overzicht toont het verloop van de afzonderlijke reserves. Naast de toevoegingen en de onttrekkingen tijdens het begrotingsjaar worden ook de verminderingen wegens afschrijvingen in beeld gebracht evenals de mutaties op grond van de resultaatbestemming van het voorafgaande jaar.

Toelichting per reserve

Algemene reserve

De algemene reserve is de buffer voor financiële tegenvallers van de gemeente. Het resultaat van de jaarrekening wordt op deze reserve afgewikkeld.

Reserve sociaal domein

De reserve sociaal domein is ingesteld bij de eerste begrotingswijziging 2016. De reserve wordt gevoed met overschotten op programma vier met uitsluiting van de producten MO/VO (maatschappelijke opvang, vrouwenopvang) en beschermd wonen. Het saldo van de reserve telt mee bij het weerstandsvermogen.
Als gevolg van het (merendeels) opnemen van de integratie-uitkering sociaal domein in de algemene uitkering uit het gemeentefonds vanaf 2019 heeft de gemeenteraad besloten om de reserve Sociaal Domein op te heffen. Er vinden alleen nog onttrekkingen en stortingen plaats zoals nu in de begroting opgenomen. Eind 2022 zal de reserve nihil zijn en worden opgeheven.

Reserve afschrijvingslasten vervangingsinvesteringen openbare ruimte

Het doel van deze reserve is het opvangen van de kapitaallasten van investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut.

Reserve cofinanciering regionale projecten

De reserve is bestemd voor de cofinanciering van regionale projecten.

Reserve parkeren

Deze reserve wordt gevoed door afkoopsommen die worden betaald als bij de afgifte van bouwvergunningen niet (volledig) kan worden voldaan aan de normering van het aantal te realiseren parkeerplaatsen op eigen terrein. Gelet op het vorenstaande dient deze reserve te worden aangewend voor de aanleg van parkeerplaatsen, het treffen van maatregelen die de parkeerregulering verbeteren en andere voorzieningen in het kader van het betaald en/of belanghebbendenparkeren

Reserve Organisatieontwikkeling

Deze reserve wordt breed ingezet ter dekking van zowel reeds in gang gezette als toekomstige organisatieontwikkelingen.

Reserve Wijkontwikkeling

Deze reserve is bestemd voor de dekking van de kosten van de wijkontwikkelingsprojecten.

Reserve Niet Gesprongen Explosieven WO2

Deze reserve is gevormd voor de middelen die ontvangen worden voor het opsporen en ruimen van niet gesprongen explosieven. Op grond van het raadsbesluit over de nota Reserves en voorzieningen worden op grond van een oude subsidieregeling middelen beschikbaar gehouden voor een laatste locatie.

Reserve Maatschappelijke opvang, vrouwenopvang en beschermd wonen

De gemeente Gouda krijgt als centrumgemeente via decentralisatie-uitkeringen van het Rijk middelen voor maatschappelijke opvang, vrouwenopvang en beschermd wonen. Deze middelen worden regionaal ingezet. Eventuele overschotten worden toegevoegd aan deze bestemmingsreserve.

Reserve Cultuur en erfgoedfonds

Vanwege de inzet van de reserve cultuur- en erfgoedfonds voor de festiviteiten en activiteiten in het kader van Gouda 750 jaar is de reserve nagenoeg leeg.

Reserve Zuidelijk stationsgebied

Op 22 juni 2016 heeft de raad ingestemd met de herontwikkeling Zuidelijk Stationsgebied. De reserve Spoorse doorsnijdingen en de reserve Ketenmobiliteit zijn opgeheven en samengevoegd tot deze reserve. De reserve is eveneens gevoed met de subsidies die reeds voor dit project zijn ontvangen.

Reserve Revitalisering Goudse Poort

Dekking van structurele kapitaallasten voor infrastructuur in Goudse Poort en het mogelijk maken van (co)financiering bij de Versnellingskamer.

Reserve Nog uit te voeren werkzaamheden 3 Notenboomen

Dekking van de kosten van nog uit te voeren civieltechnische werken en bijbehorende plankosten van de voormalige grondexploitatie 3 Notenboomen

Reserve Nog uit te voeren werkzaamheden Bolwerk

Dekking van de kosten van nog uit te voeren civieltechnische werken en bijbehorende plankosten van de voormalige grondexploitatie Bolwerk

Reserve versnellen woningbouw en (gebieds)transformatie

De reserve vindt zijn basis in het Coalitieakkoord 2018-2022 waar ingezet wordt op de versnelling van de woningbouw en de transformatie van zakelijke panden en gebieden naar woningen.

Reserve Groenfonds

Realiseren van nieuw groen en water in samenhang met het te realiseren Klimaatadaptatieplan.

Reserve Onderwijshuisvesting

Op grond van het raadsbesluit 3 april 2019 is het kader van het IHP vastgesteld. Vanwege de aard en omvang van het financiële risico is besloten een aparte reserve te creëren voor het dekken van de kapitaallasten die voortvloeien uit IHP. Gedurende de looptijd van het IHP kunnen inkomsten die voortkomen uit de verkoop van vrijvallende schoollocaties ten gunste van deze reserve worden afgewikkeld. In het kader van realistisch begroten worden deze inkomsten pas verwerkt nadat ze gerealiseerd zijn. Eveneens kunnen financiële voordelen vanuit het combinatiegebruik hieraan toegevoegd worden. Intentie is om de reserve in te zetten ter dekking van de kapitaallasten. Dit alles ter beheersing van de omvang van het mogelijke exploitatietekort.

Reserve Nog uit te voeren werkzaamheden Middenwillens

Het nazorgbudget van de afgesloten grondexploitaties Bolwerk is bij het vaststellen van de jaarstukken 2019 in een reserve gestort. Dit bedrag is nodig voor de afronding van de ontwikkeling van dit gebied.

Reserve Omgevingswet

Ten behoeve van de implementatie van de Omgevingswet, die gericht is op het beter begeleiden van initiatieven, onder meer door integrale besluitvorming en inzichtelijk omgevingsbeleid, heeft de raad bij de vaststelling van de programmabegroting 2021 besloten tot het instellen van de gelijknamige reserve.

Reserve investeringen riool

De reserve is ingesteld bij de 2e begrotingswijziging 2020 om alsnog invulling te geven aan het eerder genomen raadsbesluit bij de jaarstukken 2018 om het voordelig resultaat op riool uit dat jaar beschikbaar te houden voor de bepaling van de toekomstige rioolheffing.

Reserve investeringen afval

De reserve is ingesteld bij de 2e begrotingswijziging 2020 om alsnog invulling te geven aan het eerder genomen raadsbesluit bij de jaarstukken 2018 om het voordelig resultaat op afval uit dat jaar beschikbaar te houden voor de bepaling van de toekomstige afvalstoffenheffing.

Reserve ZeroEmissieZone

Met raadsbesluit Zero Emissie Stadslogistiek is op 14 april 2021 het principebesluit genomen over de invoering van een zero-emissiezone in de binnenstad op basis van het Stappenplan Zero Emissie zone Stadslogistiek Historische binnenstad Gouda. Voor de invoering in 2025 is € 930.000 nodig. Voor dit bedrag is bij de 2e begrotingswijziging 2021 een bestemmingsreserve gecreëerd.

Reserve Waterfonds

Met het aangenomen amendement op de programmabegroting 2022 heeft de raad besloten tot het instellen van de reserve Waterfonds en deze in 2022 te vullen met een bedrag van € 1.000.000.

Voorzieningen

Het volgende overzicht toont het verloop van de afzonderlijke voorzieningen. Naast de toevoegingen en de aanwendingen of bestedingen tijdens het begrotingsjaar wordt in voorkomende gevallen ook de vrijval in beeld gebracht als een voorziening gedeeltelijk of geheel niet meer nodig is.

Toelichting per voorziening

Voorziening spaaruren verlof

De voorziening was bestemd voor de dekking van toekomstige verplichtingen die voortvloeiden uit de binnen de organisatie opgebouwde spaaruren.

Voorziening deelname grondbank Zuidplas

De voorziening was bedoeld voor het opvangen van schommelingen in de waardering van gronden in de Zuidplaspolder. De participatie van Gouda in de daarvoor opgerichte grondbank bedroeg 6%. Op grond van besluiten van het bestuur van de grondbank is de voorziening in 2021 vrijgevallen.

Voorziening pensioenaanspraken (voormalig) wethouders

Op grond van wettelijke verplichtingen (artikel 44 van het BBV) en ter financiering van de opgebouwde pensioenaanspraken en -rechten op (partner)pensioen van (voormalig) wethouders is een voorziening noodzakelijk.

Voorziening verhuurdersonderhoud Schouwburg

Deze voorziening is bestemd voor het nivelleren van de uitgaven verhuurdersonderhoud aan het schouwburgcomplex gelegen aan de Boelekade 67.

Voorziening onderhoud gemeentelijke gebouwen en objecten

Deze voorziening is bestemd voor het nivelleren van uitgaven aan planmatig onderhoud aan gemeentelijk pandenbezit.

Voorziening groot onderhoud openbare ruimte

Deze voorziening is bestemd voor de egalisatie van beschikbare middelen en kosten groot onderhoud van de openbare ruimte (groot onderhoud van wegen plus kunstwerken, water en groen) zoals is opgenomen in het PP als onderdeel van het IUP. Jaarlijks wordt een bedrag in deze voorziening gestort. Op basis van een projectmatige aanpak wordt het groot onderhoud uitgevoerd.

Voorziening onderhoud Huis van de Stad

Deze voorziening is bestemd voor het nivelleren van uitgaven van planmatig onderhoud aan het Huis van de Stad.

Voorziening onderhoud Stationsgarage

Deze voorziening is bestemd voor het nivelleren van uitgaven van planmatig onderhoud aan de Stationsgarage.

Voorziening pijporgel aula begraafplaats

Deze voorziening heeft betrekking op een legaat dat door de gemeente Gouda als legataris wordt beheerd. Het legaat dient gebruikt te worden voor de aanschaf en het onderhoud van de pijporgel op de begraafplaats IJsselhof te Gouda.

Voorziening verwerking afvalstoffen

Bij de inzameling en verwerking van afvalstoffen is volledige kostendekking uitgangspunt. Deze voorziening is een egalisatievoorziening, waarop geen meerjarig onderhoudsplan van toepassing is. Het uiteindelijke jaarlijkse exploitatieresultaat wordt op nacalculatiebasis bepaald en aan deze voorziening toegevoegd of onttrokken. Een nevendoel van deze voorziening is het bevorderen van een gelijkmatig tariefverloop bij onregelmatige lasten.

Voorziening riolering

Bij de riolering is volledige kostendekking uitgangspunt. Deze voorziening is deels een kostenegalisatievoorziening ter voorkoming van ongewenste fluctuaties in de rioolheffing en deels een spaarvoorziening ter dekking van de kosten van toekomstige vervangingsinvesteringen riolering. Op basis van het gemeentelijk rioleringsplan en afspraken over de wijze van financieren van (toekomstige) riooluitgaven zijn toevoegingen en onttrekkingen begroot. Het uiteindelijke jaarlijkse exploitatieresultaat wordt op nacalculatiebasis bepaald en aan deze voorziening toegevoegd of onttrokken. Deze voorziening heeft als nevendoel een gelijkmatig tariefverloop te bevorderen bij onregelmatige lasten.

Voorziening afkoopsom onderhoud Steinse Groen

Van de provincie Zuid-Holland is een bedrag van € 45.000 ontvangen om het dagelijks onderhoud aan de ecologische verbinding Steinse Groen voor een periode van 12 jaar af te kopen. Vanaf 2021 wordt jaarlijks een twaalfde deel ten laste van de voorziening en ten gunste van de exploitatie gebracht.

Vaste schulden met rentetypische looptijd van één jaar of langer

Onderhandse leningen

De verdeling van de restschuld per 31 december 2021 naar rentepercentage en looptijd is opgenomen in de volgende tabel.

Met betrekking tot de vaste schulden bedraagt de totale rentelast over 2020 € 7.716.000 (2019 € 8.951.000).

Waarborgsommen

Ultimo 2021 is € 145.000 ontvangen als waarborgsom. Ultimo 2020 was dat € 165.000.