Financiële samenvatting

In de onderstaande tabel is het financieel resultaat 2021 - voor en na inzet van reserves - opgenomen. Hierbij zijn de verschillen tussen de begroting 2021 en de jaarrekening vermeld. In deze financiële samenvatting zijn de financiële verschillen op hoofdlijnen toegelicht. In de afzonderlijke programma’s zijn de verschillen meer gedetailleerd weergegeven.

Elk jaar worden diverse incidentele lasten en baten verrekend met de algemene reserve en bestemmingsreserves. In 2021 zijn incidentele uitgaven voor het project ontwikkeling zuidelijk stationsgebied verrekend met de reserve. Daarnaast zijn voor het project versnelling woningbouw niet alle kosten in 2021 gemaakt (dit betreft een meerjarig project). Hierdoor wordt er per saldo € 181.000 meer onttrokken aan de reserves*.

* Tegenover dit voordeel van een hogere onttrekking staat een nadeel van dezelfde omvang door hogere kosten bij het saldo van baten en lasten. Hierdoor hebben deze verschillen geen effect op het resultaat na inzet van reserves.

Hoofdlijnenanalyse

Na het verwerken van de raadsbesluiten tot en met december 2021 (begroting na wijziging) was rekening gehouden met een positief saldo van € 2,6 miljoen. Dit resultaat is door ontwikkelingen verbeterd met € 10,8 miljoen naar een positief saldo van € 13,4 miljoen. Deze ontwikkelingen zijn op hoofdlijnen hierna vermeld.

Toelichting op de mutaties

1. Winstneming GREX Westergouwe

Grondexploitatie: de GREX Westergouwe fase 1 t/m 3 is, zoals jaarlijks gebruikelijk, geactualiseerd per 01-01-22. De doorrekening laat een positief saldo zien van circa € 5 miljoen, waar dit vorig jaar nog neutraal was (saldo nul). Dit positieve verschil is met name het gevolg van gronduitgifteovereenkomsten voor bouwvelden in WG-3 die in 2021 zijn gesloten. Conform de BBV-regels dient tussentijds winst te worden genomen. Voor de GREX Westergouwe bedraagt deze winstneming € 2.594.000.

2. Decembercirculaire gemeentefonds 2021

De decembercirculaire gemeentefonds 2021 heeft geleid tot € 2,0 miljoen extra baten. Daarvan is € 0,7 miljoen corona-compensatie en € 0,2 miljoen overige algemene middelen. Deze middelen (totaal € 0,9 miljoen) vloeien naar de algemene reserve. € 0,5 miljoen is beschikbaar gekomen voor maatschappelijke opvang, vrouwenopvang en beschermd wonen. Voorgesteld wordt dit bedrag toe te voegen aan de betreffende reserve (resultaatbestemming).

Er is € 0,6 miljoen is ontvangen voor onder andere te nemen maatregelen na de kwestie over de kinderopvangtoeslag, middelen voor de wet kwaliteitsborging bouwen en voor de Gelijke Kansen Alliantie. De raad wordt voorgesteld om dit budget opnieuw beschikbaar te stellen in 2022, om tot daadwerkelijke besteding over te kunnen gaan.

3. Arbeidsmarkt aanpak

Gouda heeft een centrumfunctie, ook op het gebied van Arbeidsmarkt aanpak. De verantwoording van deze regioprojecten vindt plaats in de Goudse administratie. Overschotten op deze budgetten dienen regionaal beschikbaar te blijven. De raad wordt voorgesteld om het restantbudget ad € 1.742.000 opnieuw beschikbaar te stellen in 2022. (zie ook het onderdeel budgetoverhevelingen in de financiele inleiding)

4. Budgetten woningbouw

Dit betreft diverse onderschrijdingen op de budgetten van woningbouw. Het voordeel bedraagt totaal € 1.248.000. Dit wordt grotendeels veroorzaakt door het project versnellen woningbouw. Een aantal bijdragen aan woningbouwcorporaties worden niet in 2021 maar in 2022 verstrekt. De raad wordt voorgesteld om het restantbudget van € 1.006.000 opnieuw beschikbaar te stellen in 2022. (zie ook het onderdeel budgetoverhevelingen in de financiele inleiding)

5. Voorziening pensioenaanspraken en intergemeentelijke samenwerking

De hoogte van de voorziening pensioenaanspraken (oud-)wethouders is, zoals jaarlijks gebruikelijk, geactualiseerd en leidt tot een lager benodigd bedrag. Hierdoor valt er € 503.000 vrij. Daarnaast zijn diverse bestuurskosten, onder andere de lasten voor intergemeentelijke samenwerking, lager dan geraamd, hierdoor is er een voordeel ontstaan van € 183.000.

6. Dagelijks onderhoud groen

De kosten voor dagelijks onderhoud Groen zijn in 2021 lager uitgevallen dan geraamd. Dit is veroorzaakt door: 1) het niet kunnen uitvoeren van kap- en herplantwerkzaamheden door uitloop van de kapvergunning 2) het niet kunnen planten van nieuwe bomen als vervanging van dode bomen (imboet) en niet inzetten van uren voor onvoorziene zaken omtrent vorenstaande als gevolg van diezelfde uitloop van de kapvergunning 3) het minder uitvoeren van van gazonherstel, doordat het aantal en/of de omvang van schade aan gazons minder dan ingeschat was.

7. ICT-dienstverlening

De geraamde baten van de ICT-dienstverlening aan verschillende gemeenten is gebaseerd op de bij die gemeenten in rekening gebrachte vergoeding. Een deel hiervan had echter betrekking op het boekjaar 2022, waardoor de baten per abuis te hoog zijn geraamd. Daarnaast zijn er minder kosten voor het boekjaar 2021 gemaakt dan aanvankelijk geraamd en is er meer (ingehuurde) personele inzet toegerekend aan deze dienstverlening dan geraamd. Deze verhoogde toegerekende kosten zijn een voordeel voor de exploitatie van de gemeente Gouda. Het totale voordeel op ICT-dienstverlening bedraagt € 625.000.

8. Ondermijning

Door Corona konden niet alle acties op het gebied van "Ondermijning en Weerbaarheid bestuur" doorgang vinden.

9. Overige mutaties

Dit betreft diverse overige mutaties binnen de programma's.

10. Mutaties reserves

In 2021 zijn incidentele uitgaven voor het project ontwikkeling zuidelijk stationsgebied verrekend met de reserve. Daarnaast zijn voor het project versnelling woningbouw niet alle kosten in 2021 gemaakt (dit betreft een meerjarig project). Hierdoor wordt er per saldo € 181.000 meer onttrokken aan de reserves.

Voor een uitgebreide toelichting op alle mutaties in deze jaarstukken kunnen de afzonderlijke programma-analyses worden geraadpleegd.

Structureel en incidenteel resultaat

Het onderscheid tussen structurele en incidentele resultaten is van belang voor het inzicht in de financiële positie van de gemeente. In het algemeen geldt dat de gemeente structurele taken uitvoert en daarvoor structurele lasten raamt in de begroting. Structurele lasten en baten zijn de regel, incidentele lasten en baten zijn de uitzondering.

Het positieve saldo van € 13.397.000 is opgebouwd is uit een structureel voordeel van € 7.985.000 en een incidenteel voordeel van € 5.412.000.

Ontwikkeling reservepositie

Het beleid is om rekeningresultaten te verrekenen met de algemene reserve. We stellen voor om het overschot van € 10,5 miljoen (na resultaatbestemming) te verrekenen met de algemene reserve. Het effect van dit voorstel is in de onderstaande tabel weergegeven.

Resultaatbestemmingen

De jaarrekening 2021 sluit met een positief saldo van € 13.397.000. Het voorstel aan de raad is om vanuit dit rekeningsaldo een aantal verrekeningen met reserves te laten plaatsvinden:

a. € 268.000 toe te voegen aan de reserve onderwijshuisvesting;

b. € 2.594.000 toe te voegen aan de (nieuw te vormen) reserve GREX Westergouwe;

c. € 496.000 te onttrekken aan de reserve Middenwillens;

d. € 509.000 toe te voegen aan de reserve Maatschappelijke Opvang, Vrouwenopvang en Beschermd Wonen;

e. het restant van het rekeningresultaat, te weten € 10.522.000, toe te voegen aan de algemene reserve

Toelichting op de resultaatbestemmingen

Reserve onderwijshuisvesting

Op 19-02-2020 heeft de gemeenteraad ingestemd met het Uitvoeringsplan onderwijshuisvesting 1e tranche IHP 2020-2024 met bijbehorende budgetten. In dit voorstel was voor het jaar 2021 rekening gehouden met het slopen en afwaarderen van onderwijsgerelateerde gebouwen. Doordat deze werkzaamheden nog niet zijn uitgevoerd is dit voordelig resultaat ontstaan. Voorgesteld wordt om de bijbehorende bedragen voor deze activiteiten toe te voegen aan de reserve onderwijshuisvesting.

Reserve (nieuw te vormen) GREX Westergouwe

Voor de GREX Westergouwe bedraagt de winstneming € 2,594 miljoen. Op 23 februari 2022 heeft de gemeenteraad het Masterplan voor Westergouwe Overig vastgesteld. De gemeenteraad heeft daarbij besloten om op de bouwvelden van de gemeente extra sociale huurwoningen te realiseren, mits dit financieel haalbaar is. Naar verwachting zal in de tweede helft van 2022 aan de gemeenteraad worden voorgesteld de GREX voor Westergouwe Overig te openen. Gezien de opgave om extra sociale huurwoningen te realiseren wordt voorgesteld om hiervoor een reserve te vormen (reserve GREX Westergouwe) en de tussentijdse winst van € 2,594 miljoen hieraan toe te voegen. De reserve kan in de komende jaren worden ingezet om de ambities van de Raad te realiseren.

Reserve Middenwillens

Het huidige saldo van de reserve van € 496.000 kan komen te vervallen, aangezien het project in zijn geheel is afgerond. Voorgesteld wordt om de reserve op te heffen en het saldo vrij te laten vallen ten gunste van de Algemene Reserve.

Reserve Maatschappelijke Opvang, Vrouwenopvang en Beschermd Wonen (MO/VO/BW)

In lijn met de bestaande werkwijze worden de financiële bijstellingen voor maatschappelijke opvang (MO), vrouwenopvang (VO) en beschermd wonen (BW) op grond van de circulaires gemeentefonds beschikbaar gehouden voor deze thema's. Met de decembercirculaire 2021 heeft Gouda in totaal € 509.000 ontvangen, die niet meer via een begrotingswijziging naar het functionele programma kon worden overgeheveld. Daarom is het voorstel om dit bedrag na vaststelling van het rekeningsaldo 2021 toe te voegen aan de betreffende bestemmingsreserve MO/VO/BW.

Budgetoverhevelingen 2021 - 2022

In de onderstaande tabel zijn de budgetoverhevelingen 2021 - 2022 weergegeven. Aan deze budgetoverhevelingen liggen veelal verplichtingen ten grondslag, zoals: subsidieverplichtingen en regionaal budget. Het budget wordt door een begrotingswijziging in het boekjaar 2022 beschikbaar gesteld. Voor een uitgebreide toelichting op de mutaties wordt verwezen naar de afzonderlijke programma analyses.